FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Paradygmat wychowawczy Matki Kolumby Białeckiej i dominikanek w Wielowsi

Data publikacji: 2024

Polska Myśl Pedagogiczna, IX (2023), Numer 9/2 Kobiety w nauce i edukacji, s. 241-255

https://doi.org/10.4467/24504564PMP.23.027.18256

Autorzy

Kazimiera Ewa Korzeniewska
https://orcid.org/0000-0001-5699-7653 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Paradygmat wychowawczy Matki Kolumby Białeckiej i dominikanek w Wielowsi

Abstrakt

Założenie przez matkę Kolumbę Białecką w 1861 roku w galicyjskiej Wielowsi Zgromadzenia Sióstr św. Dominika było jednym z przejawów odnowy Zakonu Kaznodziejskiego na ziemiach polskich w XIX wieku. Matka Kolumba i jej siostry – pośród rożnych form apostolstwa – uczyły w szkole ludowej, otwartej przez nie wkrótce po przybyciu do Wielowsi. Założycielka nie zostawiła żadnego opisu teorii wychowawczej, którą się kierowała, ale ona i jej siostry, uformowane w duchowości dominikańskiej, wykorzystywały metody, które można opisać z użyciem kategorii specyficznych dla pedagogiki tomistycznej – szczególnie integralnego rozwoju osoby, obejmującego umysł, wolę i władze zmysłowe. W niniejszym artykule, opierając się głownie na zapisach Księgi protokołów konferencji miesięcznych szkoły dwuklasowej w Wielowsi oraz Kroniki szkolnej odtworzono metody wychowawcze stosowane przez siostry, opisano je kategoriami pedagogiki tomistycznej i umieszczono je w ramach dominikańskiej tradycji wychowawczej.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła

Archiwum Generalne Zgromadzenia Sióstr Dominikanek w Krakowie, Księga protokołów konferencji miesięcznych szkoły dwuklasowej w Wielowsi, brak sygnatury.

Archiwum Generalne Zgromadzenia Sióstr Dominikanek w Krakowie, Kronika Domu Generalnego w Krakowie, brak sygnatury.

Archiwum Zgromadzenia Sióstr Dominikanek w Białej Niżnej, Kronika szkoły ludowej dwuklasowej w Wielowsi, sygn. IV Dz 1416.

Archiwum Zgromadzenia Sióstr Dominikanek w Białej Niżnej, Listy sióstr do Matki Kolumby. List s. Czesławy Kosińskiej z 1.07.1872, sgn. Cs. 687.
Archiwum Zgromadzenia Sióstr Dominikanek w Białej Niżnej, Listy sióstr do Matki Kolumby. List s. Gertrudy Łastowieckiej z 12.08.1873, sgn. II Cs. 734.
Archiwum Zgromadzenia Sióstr Dominikanek w Białej Niżnej, Opieka nad chorymi w Wielowsi w latach 1862–1882, syg. IV Dz 1414.
Archiwum Zgromadzenia Sióstr Dominikanek w Białej Niżnej, Program prowadzenia szkółki w Wielowsi, syg. IV Dz 1415a.
Archiwum Zgromadzenia Sióstr Dominikanek w Białej Niżnej, Urządzenie Szkoły pod Dyrekcją WW. PP. Dominikanek w Wielowsi od roku 1864, sygn. II Dz 1415.

Źródła drukowane

Białecka Kolumba (Matka). Dyrektorium dla Nowicjatu oraz przepisy dla domów filialnych, oprac. siostry dominikanki. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2011.

Źródła internetowe
Opracowania

Dombek, Justyna Mirosława. „Wierne i twórcze wcielenie charyzmatu Matki Kolumby w życiu i posłudze apostolskiej Błogosławionej Julii Rodzińskiej”. W: Aby ludzie widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie. Apostolstwo dominikanek w służbie człowiekowi, oprac. siostry dominikanki, 47‒58. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2006.

Godawa, Grzegorz. „Pedagogia dominikanek (Zgromadzenia Sióstr św. Dominika)”. W: Pedagogie katolickich zgromadzeń zakonnych. Historia i współczesność, t. 3, red. Janina Kostkiewicz, 333–353. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2015.

Gondek, Agnieszka. „Pedagogika tomistyczna jako filozofia wychowania”. W: Tomizm konsekwentny, red. Artur Andrzejuk, 205‒216. Warszawa: Wydawnictwo Campidoglio, 2022.

Grzebień, Ludwik. „Pedagogika ignacjańska na tle innych pedagogik zakonnych (refleksje nad dziejami szkolnictwa polskiego”. W: Pedagogika ignacjańska: historia, teoria, praktyka, red. Anna Królikowska, 107‒128. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010.

Horowski, Jarosław. „Pedagogika tomistyczna a pedagogika wartości”. Paedagogia Christiana 1/21 (2008): 241‒255.

Horowski, Jarosław. „Podmiotowość w pedagogice chrześcijańskiej o inspiracji tomistycznej”. Paedagogia Christiana 2(2009): 63–78.

Jankowski, Krzysztof. „Paradygmat jako podstawa normalnego uprawiania nauki: nauki społeczne a przyrodoznawstwo. Ujęcie Thomasa Samuela Kuhna”. In Gremium. Studia nad Historią, Kulturą i Polityką 11 (2007): 193‒231.

Korzeniewska, Kazimiera Ewa. „Dydaktyka nauczania w szkole ludowej sióstr dominikanek w Wielowsi (1861–1918)”. Rocznik Przemyski Historia 27(2022): 37‒53.

Kostkiewicz, Janina. „Aksjologiczne podstawy katolickich koncepcji pedagogicznych”. W: Chrześcijańskie inspiracje w pedagogice, red. Beata Gola, Dominika Jagielska, Janina Kostkiewicz, 13–29. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011.

Kostkiewicz, Janina. Kierunki i koncepcje pedagogiki katolickiej w Polsce (1918‒1939). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2013.

Krause, Amadeusz. „Paradygmat jako narzędzie analizy krytycznej”. Studia z Teorii Wychowania 13 (2022) nr 3(40): 29‒43.

Kwieciński, Zbigniew. Pedagogie postu. Preteksty – konteksty – podteksty. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2012.

Łopatkiewicz, Agata. „Paradygmatyczność pedagogiki polskiej albo ile może być Świętych Graali?”. W: Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja, red. Katarzyna Wrońska, 143‒160. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2019.

Smith, Philip A.. „A dominican philosophy of education”. W: Behold the heritage. Foundations of Education in Dominican Tradition, eds. Sister Matthew Marie Cummings OP, Sister Elizabeth Anne Allen OP, 261‒273. Tacoma: Angelico Press, 2012.

Steinig, Serafina. Cóż Ci oddam Panie? Rzecz o Matce Marii Kolumbie Białeckiej, fundatorce kontemplatywno-czynnych Sióstr Dominikanek w Polsce. Calgary: Exello Print., 1977.

Starnawski, Witold. „Paradygmat pedagogiczny – podstawy, racje wyboru, specyfika”. Studia z Teorii Wychowania 2 (2011) nr 2(3): 60‒70.

Szudra-Barszcz, Anna. Elementy pedeutologii scholastycznej, czyli o Tomasza z Akwinu rozumieniu nauczyciela i nauczania. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2011.

The Dominican Approaches in Education: Towards the intelligent use of liberty, eds. Gabrielle Kelly, Kevin Saunders. Adelaide: ATF Press, 2007.

Walewander, Edward. Dominikański wzorzec świętości w życiu i dziele Kolumby Białeckiej (1838‒1887).Katowice: Unia, 1993.

Informacje

Informacje: Polska Myśl Pedagogiczna, IX (2023), Numer 9/2 Kobiety w nauce i edukacji, s. 241-255

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Paradygmat wychowawczy Matki Kolumby Białeckiej i dominikanek w Wielowsi

Angielski:
The Educational Paradigm of Mother Kolumba Bialecka and Dominican Sisters in Wielowieś

Publikacja: 2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Kazimiera Ewa Korzeniewska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Sugerowane cytowania: Chicago

Kazimiera Ewa, Korzeniewska. " Paradygmat wychowawczy Matki Kolumby Białeckiej i dominikanek w Wielowsi" Polska Myśl Pedagogiczna. Apr 02, 2024. https://ejournals.eu/czasopismo/polska-mysl-pedagogiczna/artykul/paradygmat-wychowawczy-matki-kolumby-bialeckiej-i-dominikanek-w-wielowsi